Bezpieczna majówka. Co robić, gdy choroba zaskoczy podczas wyjazdu? - poradnik Śląskiego OW NFZ

Długi weekend majowy sprzyja pierwszym wiosennym wyjazdom i dłuższym podróżom. Planujesz w tym czasie wypad za granicę? Koniecznie wyrób Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Wybierasz polskie morze czy góry? Nawet gdy jesteś daleko od domu, masz prawo do opieki medycznej. Narodowy Fundusz Zdrowia radzi, gdzie szukać pomocy, gdy zachorujemy na urlopie z dala od miejsca zamieszkania.

Czym jest EKUZ?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego to dokument, który potwierdza, że masz prawo do leczenia w czasie wyjazdów turystycznych lub zawodowych do większości krajów europejskich. Za EKUZ nic nie płacisz. Otrzymasz ją, jeśli obejmuje Cię ubezpieczenie zdrowotne w Polsce.

EKUZ uprawnia do wszystkich świadczeń zdrowotnych za granicą, które będą niezbędne w Twoim stanie zdrowia do końca pobytu w danym kraju. Nie refunduje jednak leczenia planowanego. Korzystając z EKUZ za granicą pamiętaj, że podlegasz obowiązkom i korzystasz z praw wynikających z przepisów państwa pobytu na tych samych warunkach, co ubezpieczeni w tym państwie. Jeżeli w danym kraju istnieje obowiązek współpłacenia, również poniesiesz takie koszty.

EKUZ dostajesz od ręki w przypadku składania wniosku osobiście. W innym przypadku trwa to do 5 dni, ale od czerwca do września oddział wojewódzki może wydłużyć okres rozpatrzenia wniosku do kilkunastu dni.

Jak otrzymać EKUZ?

Wniosek o EKUZ możesz złożyć na kilka sposobów:

• Osobiście w oddziale NFZ lub pocztą tradycyjną
• Przez elektroniczną skrzynkę podawczą (ePUAP)
• Przez Internetowe Konto Pacjenta

Jesteś uczniem, studentem lub doktorantem i masz ponad 18 lat? Do wniosku o EKUZ dołącz kopię legitymacji lub zaświadczenie o kontynuowaniu nauki.

Nagła infekcja z dala od domu

Każda osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu może w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) zgłosić się do dowolnej przychodni do lekarza rodzinnego. Nie jest wymagane skierowanie.
Aby wizyta była bezpłatna dana placówka musi mieć podpisaną umowę z NFZ. Lekarze rodzinni za przyjęcie chorego spoza listy swoich pacjentów otrzymują dodatkowe środki z NFZ. Pamiętajmy, POZ pracuje w dni robocze, od poniedziałku do piątku, między godz. 8:00 a 18:00.

Ból brzucha wieczorem, angina w weekend

Często objawy infekcji nasilają się późnym wieczorem lub nocą. Dobrze o tym wiedzą rodzice małych dzieci, gdy w ciągu dnia maluch bawi się w najlepsze i nic nie zapowiada choroby, a nocą kaszel, ból brzucha, gorączka dają się mocno we znaki. O tak późnej porze można się udać po pomoc do punktu nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Placówki te przyjmują w dni robocze w godzinach od 18:00 do 8:00 oraz przez całą dobę w weekendy oraz inne ustawowo wolne dni od pracy. Nie obowiązuje rejonizacja, ani też nie jest potrzebne skierowanie.

Leczenie uzdrowiskowe dzieci i młodzieży w ramach NFZ

Leczenie uzdrowiskowe jest kontynuacją leczenia, które rozpoczęło się w szpitalu lub w przychodni. Z tego rodzaju leczenia mogą skorzystać osoby ubezpieczone po otrzymaniu skierowania.
O skierowaniu dziecka na leczenie uzdrowiskowe zawsze decyduje lekarz. Jest one dostępne dla dzieci już od ukończenia trzeciego roku życia. Pobyt dziecka w uzdrowisku jest całkowicie bezpłatny. Finansuje go Narodowy Fundusz Zdrowia. W 2023 r. z leczenia uzdrowiskowego skorzystało ponad 1,7 tys. dzieci z województwa śląskiego. Skierowania na leczenie uzdrowiskowe dla dzieci i młodzieży są realizowane na bieżąco.

Jakie choroby leczy się w uzdrowiskach?

Do najczęściej leczonych schorzeń w uzdrowiskach dziecięcych należą:

• choroby górnych dróg oddechowych
• choroby dolnych dróg oddechowych
• choroby ortopedyczno - urazowe
• otyłość
• choroby reumatologiczne.

Czas trwania turnusu

Dzieci mogą zostać zakwalifikowane na:

• uzdrowiskowe leczenie sanatoryjne (dzieci w wieku od 3 do 6 lat) – czas trwania leczenia 21 dni, co najmniej 54 zabiegi fizjoterapeutyczne, średnio 3 zabiegi dziennie
• uzdrowiskowe leczenie szpitalne (dzieci w wieku od 3 do 18 lat) – czas trwania leczenia 27 dni, co najmniej 66 zabiegów fizjoterapeutycznych, średnio 3 zabiegi dziennie.

Podczas pobytu w uzdrowisku dzieci mają również zapewnioną naukę szkolną na poziomie szkoły podstawowej i ponadpodstawowej. Dlatego leczenie może odbywać się przez cały rok, nie tylko w okresie wakacyjnym.

Jakie zabiegi na NFZ?

W uzdrowisku wykorzystywane są różne bogactwa surowców naturalnych i czynniki fizyczne tj.: wody mineralne, borowiny, bodźce klimatoterapeutyczne, hydroterapia, fizykoterapia czy kinezyterapia. W czasie pobytu, w zależności od profilu uzdrowiska, a także od potrzeb i wskazań dzieci i młodzież mogą skorzystać m.in. z:

• balneoterapii - leczenia z użyciem surowca naturalnego
• kuracji pitnych i  inhalacji
• hydroterapii
• ciepłolecznictwa, światłolecznictwa, elektroterapii
• kinezyterapii
• masażu leczniczego
• gimnastyki indywidualnej i zbiorowej
• edukacji dla zdrowia - nauki zdrowego stylu życia  (racjonalne żywienie, aktywność fizyczna).

Narodowy Fundusz Zdrowia w najnowszym Poradniku Pacjenta: Jak wyjechać z dzieckiem do uzdrowiska na NFZ informuje czym jest leczenie uzdrowiskowe dla dzieci i młodzieży, jakie świadczenia przysługują bezpłatnie, kto wystawia skierowanie, kiedy dziecko powinno być pod opieką rodzica?

Poradnik Pacjenta to praktyczny przewodnik po systemie ochrony zdrowia z perspektywy pacjenta. Pisany prosto i konkretnie. Wszystkie poradniki dostępne są na stronie https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/poradnik-pacjenta/

Śląski OW NFZ przypomina: gdzie zgłosić się do lekarza w nocy, w weekend i w święta?

Przeziębienie, ból brzucha, gorączka. Choroba nie wybiera. Możesz poczuć się gorzej w nocy, w weekend lub w czasie świąt. Wtedy Twój lekarz rodzinny nie przyjmuje. Gdzie zatem skorzystasz z pomocy medycznej?

Wybierz najbliższą placówkę nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, które są otwarte od 18.00 do 8.00 następnego dnia oraz całodobowo w weekendy i święta. Nie potrzebujesz skierowania i wcześniejszej rezerwacji. Nie obowiązuje też rejonizacja, dlatego zostaniesz przyjęty w każdej placówce nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.

Czym jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna?

Nocna i świąteczna opieka zdrowotna działa na zasadach podobnych do podstawowej opieki zdrowotnej. W jej ramach dyżurujący lekarz udzieli Ci porady w warunkach ambulatoryjnych, telefonicznie, a w przypadkach medycznie uzasadnionych – w miejscu zamieszkania lub pobytu. Z kolei pielęgniarka udzieli ci świadczeń medycznych w warunkach ambulatoryjnych i miejscu zamieszkania lub pobytu – w przypadkach medycznie uzasadnionych.

Kiedy się zgłosić?

Z pomocy lekarza i pielęgniarki w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej skorzystasz w razie:

• nagłego zachorowania
• nagłego pogorszenia stanu zdrowia, gdy nie ma objawów sugerujących bezpośrednie zagrożenie życia
• istotnego uszczerbku na zdrowiu, gdy zastosowane środki domowe lub leki dostępne bez recepty nie przyniosły spodziewanej poprawy
• gdy zachodzi obawa, że oczekiwanie na otwarcie przychodni podstawowej opieki zdrowotnej może znacząco niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia
• zaostrzenia dolegliwości choroby przewlekłej
• infekcji dróg oddechowych z wysoką gorączką
• bólów brzucha, nieustępujących mimo stosowania leków rozkurczowych
• bólów głowy, nieustępujących mimo stosowania leków przeciwbólowych
• biegunki lub wymiotów, szczególnie u dzieci lub osób w podeszłym wieku.

W jakich godzinach są otwarte placówki nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej?

• od 18:00 do 8:00 następnego dnia (od poniedziałku do piątku)
• przez całą dobę (w soboty, niedziele oraz dni ustawowo wolne od pracy).

Jak skorzystać z pomocy medycznej w nocy, w weekend i w święta?

Wystarczy, że zgłosisz się do dowolnej, najbliższej Twojego miejsca zamieszkania lub pobytu, placówki nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.

PAMIĘTAJ!

• Nie musisz rezerwować wizyty
• Nie potrzebujesz skierowania
• Pomoc otrzymasz bezpłatnie w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. 

Co Ci przysługuje?

• Porada lekarska
• Zabiegi pielęgniarskie, np. zastrzyki
• Zwolnienie lekarskie, jeżeli występują wskazania medyczne
• E-recepty na potrzebne leki.

Czego nie uzyskasz?

• Wizyty kontrolnej, w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem
• Recepty na stale leki w związku z chorobą przewlekłą
• Zaświadczenia o stanie zdrowia.

Znajdź najbliższą placówkę nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej

Adresy placówek, w których uzyskasz pomoc medyczną w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, znajdziesz na stronach internetowych oddziałów wojewódzkich NFZ.

Uważaj na fałszywe bony lekowe

W internecie, w tym w popularnych serwisach społecznościowych, pojawiają się informacje o bonach lekowych lub kartach podarunkowych dla pacjentów do aptek, które rzekomo wydaje NFZ. To oszustwo oraz próba wyłudzenia danych i pieniędzy.

Metoda na „bon z NFZ do apteki”. Nie daj się oszukać.

Odbieramy niepokojące sygnały od pacjentów o bonach lub kartach podarunkowych, które rzekomo wydaje Narodowy Fundusz Zdrowia. W internecie, w tym w mediach społecznościowych, pojawiają się informacje, że aby otrzymać taką kartę, o wartości np. 2 tys. zł, wystarczy opłacić kilka euro podatku i potwierdzić swoje dane w ankiecie. Ostrzegamy, to oszustwo i próba wyłudzenia danych i pieniędzy!

O tym musisz pamiętać!

• Narodowy Fundusz Zdrowia NIE WYDAJE żadnych kart podarunkowych, bonów i innych bonifikat na leki do aptek
• Nie klikaj w link, który pojawia się przy informacjach o rzekomych bonach z NFZ. MOŻESZ STRACIĆ DANE I PIENIĄDZE!
• Jeśli masz wątpliwości, SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI przez bezpłatną i całodobową infolinię 800 190 590 lub POWIADOM NAJBLIŻSZĄ JEDNOSTKĘ POLICJI.

Korzystaj tylko z oficjalnych źródeł informacji

Pamiętaj, że wiarygodne i prawdziwe informacje na temat świadczeń medycznych, w tym dostępu do leków refundowanych, znajdziesz na oficjalnych stronach Narodowego Funduszu Zdrowia oraz na infolinii NFZ – 800 190 590.

Zdrowa, bezpieczna ja. Tydzień Zdrowa Kobiet na Śląsku

Od 5 do 11 marca zapraszamy Panie do Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. W ramach Tygodnia Zdrowia Kobiet przygotowaliśmy szereg wydarzeń dotyczących profilaktyki chorób kobiecych.

Tydzień Zdrowia Kobiet w NFZ przypomina, jak ważna jest profilaktyka zdrowotna. Nie zabraknie okazji do rozmów o zdrowiu, możliwości wykonania mammografii w ramach programu profilaktyki raka piersi, a także zapoznania się z ofertą programów profilaktycznych realizowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
 

Jakie wydarzenia przygotował Śląski OW NFZ w Katowicach?

Zachęcamy do zapoznania się z wydarzeniami organizowanymi przez Salę Obsługi Klientów w Katowicach przy ul. Kossutha 13. Naszych doradców spotkasz nie tylko przy okazji wizyty w sali obsługi klienta, ale również podczas imprez i wydarzeń organizowanych w najbliższym tygodniu w Bielsku-Białej, Dąbrowie Górniczej, Rudzie Śląskiej i Rybniku.

Akcje zaplanowane przez Salę Obsługi Klientów w Katowicach:

• 6 marca – wsiądź do mammobusu! Przed budynkiem Śląskiego OW NFZ w Katowicach stanie mammobus, który w godzinach od 10.00 do 14.00 będzie wykonywał bezpłatną mammografię w ramach programu profilaktyki raka piersi.
• 11 marca – coś dla Panów, czyli profilaktyka chorób jąder. Nasi specjaliści udzielą wszelkich informacji z zakresu profilaktyki chorób jąder, w tym samobadania na fantomach. Wykwalifikowany dietetyk obecny na Sali Obsługi Klienta opowie o wpływie żywienia na płodność oraz na rozwój chorób jąder.

Wydarzenia towarzyszące:

• 5 marca – dzień poświęcony Profilaktyce 40 Plus w SZPAKMED Sp. z o. o. (Ruda Śląska, ul. Szpaków 33). Od 10.00 do 16.00 nasi doradcy opowiedzą o korzyściach wynikających z udziału w programie Profilaktyka 40 Plus. Przy mobilnym stoisku NFZ dowiesz się także o innych programach profilaktycznych oraz wyrobisz od ręki kartę EKUZ.
• 6 marca – Siła Kobiet. Profilaktyka zaczyna się w głowie, a moc jest w nas! – akcja zorganizowana w Pałacu Kultury Zagłębia (ul. Wolności 1) w godz. od 15.00 do 17.00.
• 6 marca – w ramach Środy z Profilaktyką Delegatura Śląskiego OW NFZ w Bielsku-Białej (ul. Karpacka 24, w godz. 10.00-14.00) organizuje akcję „W trosce o zdrowie kobiet”, podczas której porozmawiasz z przedstawicielkami bielskich Amazonek oraz pracownikami Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bielsku-Białej.
• 7 marca – dzień poświęcony profilaktyce raka szyjki macicy w Centrum Medycznym Femina (Katowice, Kłodnicka 33). W godzinach od 10.00 do 16.00 eksperci NFZ będą edukować pacjentów w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy oraz korzyści wynikających z regularnego wykonywania cytologii.
• 7-8 marca – IX Kongres Wyzwań Zdrowotnych. W Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach (Plac Sławika i Antalla 1) w godzinach od 9.00 do 17.00 nasi eksperci udzielą fachowych porad z zakresu dietetyki, a także przedstawią ofertę programów profilaktycznych realizowanych przez NFZ, w tym programu profilaktyki Chorób Układu Krążenia. Przy mobilnym stoisku NFZ skorzystasz z również profesjonalnego analizatora składu ciała oraz wyrobisz EKUZ.
• 8 marca – Razem dla zdrowia Kobiet. Wydarzenie poświęcone zdrowiu kobiet organizowane przez Delegaturę Śląskiego OW NFZ w Rybniku (ul. 3 maja 29) W godz. od 10.00-13.00  skorzystasz z analizatora składu ciała, uzyskasz porady farmaceuty, porozmawiasz z przedstawicielkami rybnickich Amazonek, a także skorzystasz z konsultacji z podologiem.

Bezpłatna mammografia

Dzień Kobiet to doskonała okazja do zrobienia mammografii. Kobiety w wieku 45-74 lat, które nie miały wykonanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat, mogą skorzystać z bezpłatnego programu na NFZ.

W całym województwie będą czekały też MAMMOBUSY, czyli mobilne pracownie, gdzie panie mogą wykonać mammografię. Wystarczy sprawdzić dokładny adres i kalendarz postoju mammobusów, i przyjść na badanie. Harmonogram jest dostępny m.in. na stronie Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ

Tydzień Zdrowia Kobiet to ogólnopolska akcja profilaktyczna, której celem jest zwiększenie świadomości dotyczącej regularnego korzystania z badań profilaktycznych. W ramach tej inicjatywy oferujemy szereg bezpłatnych badań, które mogą znacząco wpłynąć na poprawę jakości życia pacjentów. Więcej informacji o akcji dostępnych jest pod adresem: www.zdrowaJa.gov.pl

Tydzień Zdrowia Kobiet w Śląskim OW NFZ

Od 4 do 11 marca zapraszamy kobiety do Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. W ramach Tygodnia Zdrowia Kobiet przygotowaliśmy szereg wydarzeń dotyczących profilaktyki chorób kobiecych.

Tydzień Zdrowia Kobiet w NFZ przypomina, jak ważna jest profilaktyka zdrowotna. Nie zabraknie okazji do rozmów o zdrowiu, możliwości wykonania mammografii w ramach programu profilaktyki raka piersi, a także zapoznania się z ofertą programów profilaktycznych realizowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
 

Jakie wydarzenia przygotował Śląski OW NFZ w Katowicach?

Zachęcamy do zapoznania się z wydarzeniami organizowanymi przez Salę Obsługi Klientów w Katowicach przy ul. Kossutha 13. Naszych doradców spotkasz nie tylko przy okazji wizyty w sali obsługi klienta, ale również podczas imprez i wydarzeń organizowanych w najbliższym tygodniu.  

Akcje zaplanowane przez Salę Obsługi Klientów w Katowicach:

• 4 marca – dzień poświęcony walce z Wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, od 10.00-14.00 na sali będą obecni również pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach.
• 6 marca – wsiądź do mammobusu! Przed budynkiem Śląskiego OW NFZ w Katowicach stanie mammobus, który w godzinach od 10.00 do 14.00 będzie wykonywał bezpłatną mammografię w ramach programu profilaktyki raka piersi.
• 11 marca – coś dla Panów, czyli profilaktyka chorób jąder. Nasi specjaliści udzielą wszelkich informacji z zakresu profilaktyki chorób jąder, w tym samobadania na fantomach. Wykwalifikowany dietetyk obecny na Sali Obsługi Klienta opowie o wpływie żywienia na płodność oraz na rozwój chorób jąder.

Wydarzenia towarzyszące:

• 5 marca – dzień poświęcony Profilaktyce 40 Plus w SZPAKMED Sp. z o. o. (Ruda Śląska, ul. Szpaków 33). Od 10.00 do 16.00 nasi doradcy opowiedzą o korzyściach wynikających z udziału w programie Profilaktyka 40 Plus. Przy mobilnym stoisku NFZ dowiesz się także o innych programach profilaktycznych oraz wyrobisz od ręki kartę EKUZ.
• 6 marca – Siła Kobiet. Profilaktyka zaczyna się w głowie, a moc jest w nas! – akcja zorganizowana w Pałacu Kultury Zagłębia (ul. Wolności 1) w godz. od 15.00 do 17.00.
• 6 marca – w ramach Środy z Profilaktyką Delegatura Śląskiego OW NFZ w Bielsku-Białej (ul. Karpacka 24, w godz. 10.00-14.00) organizuje akcję „W trosce o zdrowie kobiet”, podczas której porozmawiasz z przedstawicielkami bielskich Amazonek oraz pracownikami Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bielsku-Białej.
• 7 marca – dzień poświęcony profilaktyce raka szyjki macicy w Centrum Medycznym Femina (Katowice, Kłodnicka 33). W godzinach od 10.00 do 16.00 eksperci NFZ będą edukować pacjentów w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy oraz korzyści wynikających z regularnego wykonywania cytologii.
• 7-8 marca – IX Kongres Wyzwań Zdrowotnych. W Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach (Plac Sławika i Antalla 1) w godzinach od 9.00 do 17.00 nasi eksperci udzielą fachowych porad z zakresu dietetyki, a także przedstawią ofertę programów profilaktycznych realizowanych przez NFZ, w tym programu profilaktyki Chorób Układu Krążenia. Przy mobilnym stoisku NFZ skorzystasz z również profesjonalnego analizatora składu ciała oraz wyrobisz EKUZ.
• 8 marca – Razem dla zdrowia Kobiet. Wydarzenie poświęcone zdrowiu kobiet organizowane przez Delegaturę Śląskiego OW NFZ w Rybniku (ul. 3 maja 29) W godz. od 10.00-13.00  skorzystasz z analizatora składu ciała, uzyskasz porady farmaceuty, porozmawiasz z przedstawicielkami rybnickich Amazonek, a także skorzystasz z konsultacji z podologiem.

Bezpłatna mammografia

Dzień Kobiet to doskonała okazja do zrobienia mammografii. Kobiety w wieku 45-74 lat, które nie miały wykonanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat, mogą skorzystać z bezpłatnego programu na NFZ.

W całym województwie będą czekały też MAMMOBUSY, czyli mobilne pracownie, gdzie panie mogą wykonać mammografię. Wystarczy sprawdzić dokładny adres i kalendarz postoju mammobusów, i przyjść na badanie. Harmonogram jest dostępny m.in. na stronie Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ

W 2023 r. na Śląsku epizod depresyjny miało ponad 13 tys. osób. Depresja to więcej niż smutek.  

23 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Depresją. Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja, na którą obecnie cierpi ponad 350 milionów osób, w 2030 roku stanie się drugim, po chorobach układu krążenia, największym problemem zdrowotnym na świecie. W województwie śląskim w 2023 roku zaburzenia depresyjne nawracające wystąpiły u 10 tys. osób, a epizod depresyjny zdiagnozowano u ponad 13 tys. osób – informuje Śląski Oddział Wojewódzki NFZ.

Szacuje się, że w Polsce na depresję choruje aż 1,2 mln osób. Dane NFZ wskazują, że w 2021 r. świadczenia z rozpoznaniem głównym lub współistniejącym depresji udzielono 682 tys. pacjentom. W skali kraju w 2023 roku zaburzenia depresyjne nawracające wystąpiły u 91 tys. osób, z czego ponad 77 proc. stanowiły kobiety. Epizod depresyjny wystąpił u około 109 tys. osób, z czego 74 proc. u kobiet.

Depresja jest częstym zaburzeniem psychicznym, które poprzez obniżenie nastroju poważnie zakłóca codzienne życie. Zachorować może każdy, dlatego warto wiedzieć jak ją rozpoznać i jak jej zapobiegać. Depresja nie jest chwilowym obniżeniem nastroju, ale poważnym zaburzeniem psychicznym. Jak podkreśla dr. n. med. Maciej Żerdziński – psychiatra:

- Smutek to jeden z nastrojów człowieka. Niesie za sobą ogólne poczucie przygnębienia i bezradności ale jest czymś zupełnie naturalnym w życiu człowieka. Jeżeli natomiast smutek się przedłuża i trwa co najmniej dwa tygodnie i nie sposób uzyskać żadnego pocieszenia, nawet w bardzo korzystnych sytuacjach, możemy mówić o epizodzie depresji.

Wiele osób uważa, że depresja to choroba wywołana tylko trudnym lub traumatycznym zdarzeniem. To mylące przekonanie. Mimo, że czynnikiem wywołującym chorobę może być trudne zdarzenie, podłożem depresji są również zaburzenia neuroprzekaźników, długotrwały stres, niektóre leki czy, w przypadku kobiet, zmiany hormonalne.

Jak pomóc osobie zmagającej się z depresją?

Jeśli ktoś z Twojego otoczenia zmaga się z depresją, to pamiętaj, że taka osoba potrzebuje wsparcia i cierpliwości. Pomagając, nie wchodź jednak w rolę psychologa.

Depresja musi być leczona. Dlatego zaproponuj bliskiej osobie wizytę u specjalisty i rozpoczęcie leczenia. Mimo coraz większej świadomości społeczeństwa, nadal możemy spotkać się z pewnego rodzaju lękiem przed wizytą u psychiatry – warto podkreślić, że podczas wizyty problemy osoby z zaburzeniami depresyjnymi nie zostaną wyśmiane ani zbagatelizowane. Wychodzenie z depresji jest stopniowym procesem, w którym warto towarzyszyć osobie chorej słuchając jej potrzeb, rozmawiając i okazując empatię.

Telefon zaufania

Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich potrzebuje pomocy, możesz skorzystać z porady, dzwoniąc pod jeden z bezpłatnych numerów:

800 121 212 – Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka (czynny całą dobę)

116 123  – Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym (14:00–22:00)

116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (czynny całą dobę).

Ponad 216 tysięcy nieodwołanych wizyt w województwie. Śląski OW NFZ przypomina — nie blokuj, odwołuj

W 2023 r. Narodowy Fundusz Zdrowia wysłał blisko 12 milionów SMS-ów z przypomnieniem o wizycie u specjalisty, badaniu czy hospitalizacji. Usługa jest realizowana dla pacjentów z całej Polski. Powiadomienie na telefon ma zmniejszyć skalę nieodwołanych wizyt. W 2023 r. przepadło prawie 1,3 miliona wizyt na NFZ w skali kraju, w województwie śląskim – ponad 216 tysięcy. 

Wiadomości do pacjentów Narodowy Fundusz Zdrowia wysyła od lutego 2020 r. Przypomnienie dotyczy wizyt pierwszorazowych z 40 świadczeń m.in.: kardiologii, ortopedii, operacji jaskry, endoprotezoplastyki, gastroskopii, kolonoskopii, tomografii komputerowej czy rezonansu magnetycznego.

Pacjent otrzymuje SMS na cztery dni przed umówioną wizytą, czy badaniem. W treści podane są informacje o świadczeniu, terminie wizyty, i co ważne, również numer telefonu, pod który pacjent może zadzwonić, aby odwołać wizytę. Aby otrzymać SMS-a z NFZ, wystarczy, że pacjent podczas rejestracji poda poprawnie swój numer telefonu komórkowego.

Na podstawie sygnałów i skarg od pacjentów, wiemy, że nie zawsze pacjent może dodzwonić się do placówki medycznej, aby odwołać wizytę. Warto jednak podkreślić, że wraz ze świadczeniem usług zdrowotnych, placówka medyczna powinna zagwarantować pacjentom możliwość realnego kontaktu, w tym odwołania wizyty, na co zwraca uwagę również Rzecznik Praw Pacjenta.

Skala nieodwołanych wizyt jest znacząca. NFZ monitoruje nieodwołane wizyty oraz rezygnacje w ramach 40 świadczeń. W 2023 r. w województwie śląskim takich wizyt było ponad 216 tysięcy.

– Najwięcej, bo prawie 82 tys., przypadków nieodwołanych wizyt dotyczy świadczeń z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu, 54 tys. z kardiologii, z fizjoterapii ambulatoryjnej ponad 20 tys., 19 tys. z onkologii, a 17 tys. z endokrynologii – wylicza Rafał Razik, rzecznik prasowy Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ

Nieodwołana wizyta to stracona szansa na zdrowie dla innego pacjenta.

Nieodwołanie wizyty wpływa też na dłuższe oczekiwanie do lekarza. Dlatego tak ważne jest informowanie o swojej nieobecności. Dzięki odwołaniu wizyty termin nie przepadnie, bo szansę na skorzystanie z niego zyska inny pacjent.

W przypominaniu o odwołaniu wizyty, czy badania ważną rolę odgrywa edukacja, dlatego Narodowy Fundusz Zdrowia, oprócz wysyłania SMS-ów, dołączył do kampanii społecznej „Odwołuję. Nie blokuję”, która zwraca uwagę na zjawisko nieodwołanych wizyt lekarskich. Kampania trwa od 2022 r. W jej ramach działania informacyjne i uświadamiające prowadzą publiczne i prywatne placówki medyczne.

Więcej o kampanii „Odwołuję. Nie blokuję”: https://odwolujenieblokuje.pl/

Zdrowe i bezpieczne ferie

Ferie w województwie śląskim ruszyły na dobre. Zimowa przerwa w nauce zachęca do dłuższych wyjazdów, imprez plenerowych, wypadów na weekend i aktywnego wypoczynku. Warto się do nich dobrze przygotować i zadbać o bezpieczeństwo swoje i najmłodszych. Jak zapewnić bezpieczny wypoczynek?
 

Gdy potrzebna pomoc

Nieszczęśliwy wypadek w czasie ślizgania się, zjeżdżania na sankach, czy jazdy na nartach może zdarzyć się nawet najbardziej doświadczonym amatorom sportów zimowych. W sytuacji zagrożenia Twoja pamięć może Cię zawieść. Dlatego zapisz numer alarmowy 112 w telefonie albo na kartce, którą cały czas będziesz przy sobie nosić. Gdy Ty lub ktoś inny znajdzie się w niebezpieczeństwie, zadzwoń po pomoc. Poinformuj dyspozytora, w jakim stanie jest osoba poszkodowana i gdzie się znajduje. Jeśli spędzasz czas w górach, zainstaluj aplikację Ratunek, która w trakcie zgłoszenia wypadku podaje dokładną lokalizację osoby dzwoniącej. Dzięki temu ratownicy TOPR i GOPR szybciej otrzymają informacje o Twojej lokalizacji, nawet jeśli sam nie jesteś pewny, gdzie się znajdujesz.

Za granicę zabierz ze sobą kartę EKUZ

Jeśli planujesz ferie w Europie i jeszcze nie masz Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), złóż wniosek o nią. Dzięki EKUZ w razie nagłej choroby będziesz mógł skorzystać z leczenia w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej na identycznych prawach, jakie mają osoby ubezpieczone w danym kraju. EKUZ jest honorowana w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz EFTA (Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii). W razie nagłej choroby lub wypadku EKUZ uprawnia Cię do skorzystania z pomocy lekarza lub hospitalizacji za granicą. Zakres finansowanych rodzajów pomocy lekarskiej może różnić się w poszczególnych państwach.

Wniosek o EKUZ możesz złożyć na kilka sposobów:

• Osobiście w Oddziale Śląskiego OW NFZ lub w jednej z Delegatur czy Punktów Obsługi Klienta. Ich adresy znajdziesz na stronie nfz-katowice.pl w zakładce Kontakt
• Za pośrednictwem poczty tradycyjnej, wysyłając wypełniony i podpisany wniosek na adres Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ
• Przez elektroniczną skrzynkę podawczą (ePUAP)
• Przez Internetowe Konto Pacjenta

Gdzie do lekarza w nocy, weekend i święta?

Przeziębienie, ból brzucha, gorączka. Choroba nie wybiera. Możesz poczuć się gorzej także w nocy czy w weekend. Wtedy Twój lekarz rodzinny nie przyjmuje. Gdzie możesz udać się po pomoc medyczną?

Wybierz najbliższą placówkę nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, które są otwarte od 18.00 do 8.00 następnego dnia oraz całodobowo w weekendy i święta. Nie potrzebujesz skierowania i wcześniejszej rezerwacji. Nie obowiązuje też rejonizacja, dlatego zostaniesz przyjęty w każdej placówce Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej.

Na stronie www.nfz-katowice.pl w zakładce Na ratunek znajdziesz wszystkie niezbędne informacje dotyczące placówek nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej w województwie śląskim, a także adresy SORów, Izb Przyjęć i opieki stomatologicznej na Śląsku.

Koniec z maściami nawet po 200 tys. zł. Rynek leków recepturowych będzie uregulowany

Refundacja leków recepturowych, czyli leków na receptę, które farmaceuta przygotowuje w aptece, stale rośnie. Szacujemy, że w tym roku przekroczy ona 700 mln zł. To środki, które musi wyłożyć Narodowy Fundusz Zdrowia, a w praktyce każdy kto płaci składkę zdrowotną. W przypadku leków recepturowych dochodzi do sytuacji, gdzie maść na trądzik potrafi kosztować więcej niż roczna terapia pacjenta z nowotworem. Kontrole NFZ potwierdzają, że na rynku leków recepturowych dochodzi do nieprawidłowości. Niektórymi sprawami zajmują się już organy ścigania. Ministerstwo Zdrowia dostrzegło to zjawisko, dlatego postanowiło uregulować rynek leków recepturowych.

Leki recepturowe: niewielki koszt dla pacjenta, ogromy dla NFZ

Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje leki:

• w programach lekowych – są to najczęściej nowoczesne terapie dostępne dla pacjentów bezpłatnie
• stosowane w chemioterapii – to skutecznie leki, często ratujące życie i zdrowie, które są bezpłatne dla pacjentów
• w refundacji aptecznej – czyli najczęściej leki na receptę z różnym poziomem odpłatności po stronie pacjenta (30% lub 50%), ale także bezpłatne, np. dla kobiet w ciąży, dzieci czy osób 65+
• recepturowe – przygotowywane w aptece na podstawie recepty. To najczęściej maści i roztwory do użytku zewnętrznego, a więc leki, których na pewno nie wykorzystuje się do ratowania życia.

Pacjent za leki recepturowe płaci niewielką opłatę. Aktualnie to niewiele ponad 18 zł. Lwią część kosztów tych preparatów pokrywa za to Narodowy Fundusz Zdrowia, czyli w praktyce każdy ubezpieczony. Te sięgają nawet dziesiątek tysięcy złotych. Szacujemy, że w skali tego roku może chodzić o przeszło 700 mln zł.

Leki recepturowe: pudełko maści kosztuje NFZ więcej niż roczna terapia pacjenta z nowotworem

Lek recepturowy przygotowuje farmaceuta. Skład leku jest podany na recepcie. Następnie apteka wystawia fakturę za lek recepturowy, którą opłaca NFZ.

Ile może kosztować lek recepturowy? W tabeli pokazujemy wybrane przykłady 10 maści, za które NFZ zapłacił ponad pół miliona złotych.

Leki recepturowe: koszmarnie drogi skład

Patrząc na skład maści wyraźnie widać, że koszt surowców użytych do ich przygotowania jest wręcz abstrakcyjnie wysoki. Szczególnie, że chodzi o te same substancje, które znajdują się w lekach gotowych. Można je kupić w aptece od ręki za 20-30 zł. Co więcej, są to substancje znane od lat i powszechnie dostępne.

Analiza składów recept na leki recepturowe pokazuje, że najdroższymi receptami są te, które zawierają:

• Ketoprofen o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym
• Ditrhranol stosowany przy leczeniu łuszczycy
• Hydrokortyzon stosowany w postaci maści o działaniu przeciwzapalnym.

Leki recepturowe: nawet 2 tysiące złotych za 0,5 grama substancji użytej do przygotowania leku

Precyzyjnie przeanalizowaliśmy ceny za 1 g składników leków recepturowych, które generują najwyższe koszty. Różnice sięgają nawet 1,5 tys. zł.

1. Ketoprofen w opakowaniu po:

• 0,5 grama można kupić w cenie od 115 zł do 638 zł
• 1 gram w cenie od 91 zł do 349 zł
• 5 gram w cenie od 32 zł do 192 zł
• 10 gramów w cenie od 22 zł do 477 zł
• 25 gramów w cenie od 12 zł do 47 zł. 

2. Dithranol w opakowaniu po:

• 0,5 grama można kupić w cenie od 442 zł do 1902 zł
• 1 gram w cenie od 383 zł do 953 zł
• 5 gram w cenie od 140 zł do 534 zł
• 10 gramów w cenie od 104 zł do 725 zł
• 25 gramów w cenie od 117 zł do 136 zł.

3. Hydrokortyzon w opakowaniu po:

• 0,5 grama można kupić w cenie od 172zł do 498 zł
• 1 gram można kupić w cenie od 110 zł do 362 zł
• 5 gramów w cenie od 42 zł do 163 zł
• 10 gramów w cenie od 28 zł do 95 zł
• 50 gramów w cenie od 16 zł do 55 zł
• 100 gramów w cenie od 19 zł do 48 zł.

Leki recepturowe: ceny surowców wypaczają rynek

Z ketoprofenu, dithranolu, hydrokortyzonu i innych surowców wykonuje się najczęściej:

• maści, kremy, mazidła, pasty oraz żele – do 100 gramów
• płynne leki do stosowania zewnętrznego – do 500 gramów
• czopki, globulki oraz pręciki – do 12 sztuk
• roztwory, mikstury, zawiesiny oraz emulsje do użytku zewnętrznego – do 250 gramów.

Składniki używane do przygotowania leków recepturowych nie są substancjami innowacyjnymi. Przeciwnie, są znane od lat, a ich cena, zamiast spadać rośnie w niekontrolowany sposób.

Dochodzi więc do sytuacji, gdzie lek recepturowy za kilka tysięcy złotych nie różni się składem od gotowego leku, który pacjent kupi na miejscu za maksymalnie kilkadziesiąt złotych.

Za ćwierć grama hydrokortyzonu zawartego w maści przygotowanej na jedną z recept, NFZ musiałby zapłacić ponad 300 zł. Jeśli zamówimy maść o zbliżonym składzie w aptece internetowej, to jej całościowy koszt (nie tylko hydrokortyzonu) wyniesie łącznie ok. 30 zł.

W 2012 r. wartość refundacji leków recepturowych nie przekraczała 180 mln zł. Dekadę później wyniosła już ponad 550 mln zł. Co ciekawe, w tym czasie, regularnie spadała liczba pacjentów, którzy realizowali recepty na leki recepturowe. W ciągu 10 lat jest ich dokładnie o połowę mniej:

• 2012: 2,2 mln
• 2022: 1,12 mln.

Doszliśmy więc do sytuacji, gdzie ponad trzykrotnie zwiększył się koszt refundacji leków recepturowych dla NFZ przy jednoczesnym spadku liczby pacjentów, którzy te leki kupowali.

– Miejsce leków recepturowych, które powinny stanowić uzupełnienie standardowej farmakoterapii, zostało wypaczone, a ich rola, w szczególności poziom finansowania, osiągnął nieakceptowane wartości – przyznają analitycy, którzy badają rynek leków recepturowych.

Leki recepturowe: długa lista nieprawidłowości

Lekami recepturowymi od lat interesuje się Departament Kontroli NFZ. Wątpliwości budzi przede wszystkim:

• przepisywanie leków recepturowych pomimo występowania na rynku leków gotowych zabezpieczających pacjentów w tych samym stanach klinicznych
• wykorzystywanie opakowań o małej gramaturze pomimo dostępności opakowań większych i tańszych, co sztucznie podbijało cenę leku recepturowego.

W latach 2020-2023 NFZ przeprowadził łącznie blisko 180 postępowań kontrolnych aptek i ok. 20 postępowań w obszarze ordynacji lekarskiej (wobec 57 lekarzy). Wszystkie dotyczyły leków recepturowych. Łączne skutki finansowe z tytułu wykrytych nieprawidłowości wyniosły ponad 18 mln zł.

– Większość aptek, które realizują recepty na leki recepturowe, działa prawidłowo, natomiast jak w każdym środowisku, także tu są czarne owce. Część apteki z leków recepturowych uczyniło sobie dochodowy biznes, za który płacimy wszyscy. Zauważamy również niewytłumaczalne ilości przepisywanych leków recepturowych przez niektórych lekarzy. Warto zaznaczyć, że lek recepturowy należy traktować, jako świadczenie jednostkowe, wyjątkowe i zindywidualizowane pod kątem stanu klinicznego konkretnego pacjenta – przyznają kontrolerzy NFZ.

Leki recepturowe do regulacji

Ministerstwo Zdrowia widząc nieprawidłowości w obszarze leków recepturowych i niekontrolowany wzrost cen surowców niezbędnych do przygotowania tych leków, zdecydowało o regulacji tego rynku.

Dlatego w nowelizacji ustawy refundacyjnej[1] znalazły się przepisy mówiące o ustaleniu cen maksymalnych za składniki wykorzystywane w lekach recepturowych. Listę surowców wraz z ich cenami opublikuje Narodowy Fundusz Zdrowia.

Regulacja rynku leków recepturowych nie oznacza, że NFZ przestanie w ogóle je finansować. Pozwoli jednak na urealnienie cen i wydatków, które dzisiaj ponosi Fundusz, a tak naprawdę każdy, kto płaci składkę zdrowotną.

Te środki można wydać lepiej

Znaczną część środków, które dzisiaj NFZ wydaje na leki recepturowe, może przeznaczyć na sfinansowanie rocznych innowacyjnych terapii lekowych dla osób cierpiących na nowotwór:

• jelita grubego, gdzie średni roczny koszt terapii dla jednego pacjenta wynosi ponad 47 tys. zł
• raka piersi, gdzie średni roczny koszt terapii dla jednego pacjenta wynosi 54,5 tys. zł
• raka prostaty, gdzie średni roczny koszt terapii dla jednego pacjenta wynosi ponad 45 tys. zł

[1] Ustawa z 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1938)